Zangeres Zonder Naam

Bedlegerig

Mary Servaes wordt als Maria ‘Rietje’ Bey op 5 augustus 1919 in Leiden geboren. Zij is het achtste kind in een groot arbeidersgezin bestaande uit tien kinderen. Door een ongeval loopt de driejarige Mary een beenwond op die maar niet wil genezen. Daardoor is zij jarenlang bedlegerig met als gevolg een vergroeiing van het bekken. Vanuit haar bed fantaseert de kleine Mary dat zij later een beroemd zangeres wordt.

Operatie

Doordat zij zo lang thuis aan bed is gekluisterd, ontstaat een innige band met haar moeder Kaatje. De enorme levenslust van haar moeder zal Mary altijd ten voorbeeld zijn. Wanneer Mary twaalf jaar is, besluit zij ondanks haar handicap en tegen alle doktersadviezen in om toch een gewoon leven te leiden. Ze gaat eerst werken in een wolfabriek maar wordt gauw lid van het Leidsch Revue & Cabaret, waarmee zij heel Nederland rondtrekt. Op haar 18e jaar krijgt Mary opnieuw last van haar bekken met als gevolg een zware operatie waarbij een stuk uit haar scheenbeen in haar heup wordt gezet. Daarnaast blijkt zij ook nog een kankergezwel in haar hals te hebben, die met goed resultaat wordt bestraald.

Jo en Jerry

Na de oorlog trekt Mary in bij haar broer Jerry in Maastricht waar zij ook een baantje vindt als dienstbode. In Maastricht ontmoet Mary ook Jo Servaes, met wie zij in 1947 in het huwelijk treedt. Jo zal z’n hele leven een trouw echtgenoot, manager en chauffeur zijn. Met haar broer Jerry vormt Mary een zangduo en treedt zij op in Limburg en België. Ook treedt zij wekelijks op in de Bristol Bar in Maastricht, dat mede daardoor al snel uitgroeit tot een van de drukste cafés in de stad.

Johnny Hoes

In 1957 wordt Mary ontdekt door Johnny Hoes. Hij biedt haar een single met haar op te nemen en verzint haar artiestennaam de Zangeres Zonder Naam. Mary is dan 38 jaar oud. Met Hoes neemt Mary het liedje 'Moeder En Kind' op, dat later bekend wordt als 'Kindergebed'. Er worden bijna 40.000 plaatjes van verkocht, waarna zij bij Johnny Hoes een eerste, vierjarig platencontract tekent. Er zullen nog vele contracten volgen; tot in 1977 blijft zij nauw verbonden aan Johnny Hoes, daarna volgt een breuk.

Mexico

In 1958 scoort Mary als de Zangeres Zonder Naam haar eerste landelijke hit. Dat gebeurt met het door Hoes geschreven liedje 'Ach Vaderlief'. Het is het begin van een lange en zeer succesvolle carrière. Er volgen vele successen, waaronder 'De Blinde Soldaat' (1962), 'Rij Voorzichtig' (1963), 'Jongens Van 18 Jaar' (1966), 'Het Soldaatje' (1971), 'Mandolinen In Nicosia' (1972), 'De Bruid Des Doods' (1973), 'Keetje Tippel' (1975), '’t Was Aan De Costa Del Sol' (1975) en 'Mexico', dat zowel in 1969 als in een live in de Amsterdamse rocktempel Paradiso opgenomen versie uit 1986 een grote hit wordt.

Reve

Op dat moment geniet de dan 67-jarige Zangeres Zonder Naam een ongelofelijke populariteit bij jong en oud. Ook literaire grootheden als Gerard Reve, Jan Wolkers en de dichter Lucebert spreken openlijk hun grote waardering voor de Zangeres uit. Reve roemt haar ‘eenvoudigheid van emotie’ en nodigt haar uit tijdens een ceremonie ter zijner eer in de Allerheiligste Hartkerk in Amsterdam.

Afscheid

In 1987 geeft Mary een afscheidsconcert in de schouwburg van Tilburg, waarna ze samen met haar man Jo wil genieten van haar welverdiende pensioen. Dat is haar slechts ten dele gegund want nog geen drie jaar later overlijdt Jo. In 1994 wordt haar 75ste verjaardag op grootse wijze gevierd; nog éénmaal staat de Zangeres in het middelpunt der belangstelling. Vier jaar later, op 23 oktober 1998, overlijdt de Zangeres Zonder Naam aan een hartstilstand Mary wordt begraven naast haar man op het St. Willibrordskerhof in Stamproy. In 2007 krijgt een nieuwbouwstraat in Leiden haar naam: de Mary Beystraat.