Papa Wemba

 'Godfather of African rumba', zo wordt de uit Kongo afkomstige Papa Wemba ook wel genoemd. Na meer dan dertig jaar muziek maken is Wemba voor veel jonge Afrikaanse muzikanten nog steeds een voorbeeld; de 'chef coutimer', oftewel 'hij die de gewoontes bepaalt.'

Rooms-katholieke kerk

In 1953 werd Papa Wemba geboren als Jules Shungu Wembadio Pene Kikumba, in Kasai, de voormalige Belgische kolonie Kongo. Zijn moeder, die haar geld verdiende met het zingen van klaagzangen op begrafenissen, had een grote invloed op Wemba's muzikale ontwikkeling. Zijn eerste zangervaring deed hij op als koorlid van de rooms-katholieke kerk. Na het overlijden van zijn vader erfde Wemba diens titel van stamhoofd. Maar de toen 16-jarige Wemba had andere plannen en vertrok in 1969 naar Kongo's hoofdstad Kinsjasa.  Daar richtte hij Zaika Langa Langa op. Deze populaire jeugdband speelde voornamelijk Soukous; traditionele dansmuziek uit Kongo, die ook wel wordt omschreven als een snelle versie van de Afrikaanse rumba.

Viva la musica

In 1974 verliet Wemba deze groep en speelde gedurende vier jaar met   verschillende bands, waarvan Viva la Musica het meest succesvol was.  De populariteit van Viva La Musica kwam niet alleen door de muziek, maar ook door de modieuze en excentrieke gewaden, waarin Wemba en zijn bandleden zich tijdens optredens hulden. Wemba werd ook wel een 'sapeur' genoemd, iemand die het gezag ondermijnt. Maar sapeur is ook 'slang' voor een 'exorbitante kledingsmaak'. Toch waren de bonte baggy trousers en dure bontjassen niet alleen voor de show, maar ook een uiting van protest tegen het starre regime van president Mobutu.

Afropop is niet populair

Begin jaren tachtig maakte Wemba de overstap naar Europa en richtte in Parijs een tweede Viva La Musica op. Het resultaat was een mix tussen de traditionele Soukous en westerse popmuziek. Bij het thuisfront was deze 'afropop niet populair, maar de toegankelijk ervan betekende wel Wemba's doorbraak in Europa en Amerika. Ook verzamelde Wemba een schare aan muzikanten en kunstenaars om zich heen, uitgroeiend tot een soort klein 'Kongo in Parijs'. Ondertussen bleef Wemba ook samenwerken met Viva la musica; de albums die hij met deze groep maakt worden wel als de beste Kongo muziek van de jaren negentig gezien. In 1996 werd hij gekozen tot 'beste artiest' tijdens de eerste 'All African music awards'. In 2003 wordt Papa gearresteerd op verdenking van mensensmokkel.