Robert Long

Calvinisme

Robert Long wordt op 22 oktober 1943 geboren in Utrecht als Jan Gerrit Bob Arend Leverman. Vier jaar na zijn geboorte scheidden zijn ouders, waarna Bob met zijn moeder verhuist naar een streng gereformeerd plattelandsdorpje aan de rand van de Veluwe. Deze gesloten calvinistische omgeving met al zijn wetten en regels heeft grote impact op zijn latere leven en werk. Wanneer Bob twaalf jaar is overlijdt zijn moeder aan kanker. Hij wordt geplaatst in een kindertehuis in Amersfoort en later ondergebracht bij familie in Groningen. Uiteindelijk wordt hij door zijn vader en diens tweede vrouw in huis opgenomen. Na zijn middelbare school gaat hij als etaleur aan het werk bij de Hema.

Relipop

Ondertussen zijn de jaren zestig aangebroken en heeft Bob onder invloed van The Beatles zijn eigen popgroep opgericht. Als Bob Revvel & The Yelping Jackals treedt hij in de weekenden op in en rondom Utrecht. In 1967 wordt Bob gevraagd te komen zingen bij de Utrechtse popgroep Gloria, een naam die niet veel later wordt omgedoopt tot Unit Gloria. Bob accepteert het aanbod en wijzigt zijn artiestennaam in Robert Long, een verwijzing naar zijn niet geringe lichaamslengte van 1.92 meter. Onder invloed van de veranderingen die zich in de jaren zestig met name binnen de rooms-katholieke kerk voltrekken, introduceert Unit Gloria de relipop in Nederland. Met nummers als 'The Last Seven Days', 'Our Father' en 'The Leader' scoort de groep hoog in de nationale hitlijsten. Eind 1971 start Robert Long een Engelstalige solocarrière. De singles 'Let Us Try' en 'I Believe In Love' bezorgen hem bescheiden Top 40 noteringen. Een succesvolle internationale doorbraak ligt in het verschiet.

Bom

Maar de glamour en glitter van een internationale carrière kan Long gestolen worden. In plaats daarvan besluit hij een aantal door hemzelf geschreven en gecomponeerde Nederlandstalige liedjes op te nemen. Ze belanden op Long’s eerste Nederlandstalige elpee Vroeger Of Later, die uitkomt in 1974 en inslaat als een bom. Het album is een autobiografisch werkstuk vol sociaal geëngageerde teksten naast romantische liefdesboodschappen. In zijn liedjes zet Long zich af tegen alle vormen van onverdraagzaamheid, hypocrisie en discriminatie. Als zanger die openlijk voor zijn homoseksualiteit uitkomt, verwerpt hij de kerkelijke moraliteit. Het bespreekbaar maken van taboes en het omverschoppen van heilige huisjes doet veel stof opwaaien. Dit controversiële en provocatieve engagement wordt Long's handelsmerk. Van de elpee Vroeger Of Later worden meer dan een half miljoen exemplaren verkocht.

Duizendpoot

Ook op zijn volgende elpees Levenslang (1977) en Homo Sapiens (1979) toont Long zich uiterst kritisch in zijn teksten. In de jaren die volgen loopt hij voorop in de strijd tegen de kleinburgerlijke moraal en het calvinisme. Hij profileert zich als een begenadigd, tekstschrijver en cabaretier. Long maakt een aantal schitterende theatershows met Leen Jongewaard, die even mooi als controversieel zijn. De zanger groeit uit tot een erkende maar niet door iedereen gewaardeerde theaterpersoonlijkheid. In de succesvolle musical Tsjechov is hij als tekstschrijver samen met Dimitri Frenkel Frank verantwoordelijk voor onder meer het prachtige lied 'Vanmorgen Vloog Ze Nog'. Op televisie is hij te bewonderen als presentator van de populaire televisieprogramma’s Mijn Geheim en Tien Voor Taal. Als zingende entertainer maakt hij zijn opwachting in een serie spraakmakende spektakelshows die onder de welluidende naam Fantastico op het scherm te zien zijn. Hoewel Long zelf beweert 'zo lui als de neten te zijn' blijkt het tegendeel waar. In rap tempo ontwikkelt hij zich tot een veelzijdige duizendpoot. Zo schrijft hij beschouwende columns voor het Algemeen Dagblad, maakt hij zijn debuut als regisseur en excelleert hij als filmscriptschrijver en acteur.

Edisons

In de jaren tachtig en negentig brengt Long tientallen platen uit, waaronder succesvolle liedjesalbums als Homo Sapiens (1980), Achter De Horizon (1986), Hartstocht (1988), Voor Mijn Vrienden (1992), Uit Liefde En Respect (1994) en Lang Genoeg Jong (1999). Hij ontvangt de Gouden Harp en maar liefst zes Edisons (!), waaronder eentje voor de musical Tsjechov. In 2005 wordt Long getroffen door een hartinfarct. Zijn herstel verloopt voorspoedig, waarna hij datzelfde jaar nog in het huwelijk treedt met zijn Belgische vriend en manager Kristof Rutsaert. Het huwelijk wordt voltrokken door zijn goede vriend Gerard Cox, die daarvoor speciaal wordt beëdigd als ambtenaar van de burgerlijke stand. In mei 2006 brengt Long het album ’n Duivels Genoegen uit. Het zal zijn laatste plaat zijn. Op 11 december 2006 wordt bekend gemaakt dat Long terminaal ziek is en nog maar kort te leven heeft. Twee dagen later overlijdt hij in een ziekenhuis in Antwerpen. Robert Long is dan slechts 63 jaar jong.

Mooi

“Ik had nog even gewild. Maar ik ben niet boos. Zeer niet teleurgesteld, hooguit verdrietig omdat ik de mensen die ik lief heb te kort in mijn leven zijn geweest, of ik in het hunne, maar ik kan terugkijken op een mooi leven met een aantal zinnige bijdragen aan wat ik belangrijk vond en verder heb het nergens meer nodig. Stem niet meer nodig, vingers niet meer nodig om piano te spelen of te schrijven, geest niet meer nodig om je gedachten op een rijtje te zetten. Kortom, het was mooi!” aldus Long in zijn allerlaatste column. Hij wordt begraven in Den Haag. Op zijn grafsteen staat een gedeelte van de tekst uit zijn liedje 'Grafschrift': “Iemand, in elk geval één, heeft er van hem gehouden.”